|
|
de essentie : klank
De huidige tijdsgeest indachtig zijn we wat de klank van de fluit betreft geëvolueerd van veel volume naar een kleurrijker pallet: de opmars van de houten fluit is hier een duidelijk voorbeeld van.
Deze trend evolueert verder in het 21 eeuwse muzikale denken: voor elke muziekperiode wordt een zo authentiek mogelijk instrument gehanteerd. Voor elke fluitspeler is dit financieel weinig realistisch.
Het kopstuk – de ziel van het instrument – vervangen, biedt ons echter meer mogelijkheden om deze specifieke klankpatronen dichter te kunnen benaderen.
Ontwikkeling
De meeste houten kopstukken, vandaag verkrijgbaar, hebben een relatief dunne wand met een opstaande lipplaat: de klankresonantie en het klankbeeld is echter sterk vergelijkbaar met deze van een metalen kop. Vandaar dat ik geopteerd heb voor een dikkere wand waarbij de verschillende bouwparameters niet “op”, maar “in” de houtstructuur verwerkt zijn. Zo wordt de houtdikte, nodig om een meer ’houten’ klank te bekomen, niet of nauwelijks beïnvloed: 3 types bieden de mogelijkheid om nieuwe klanken te ontginnen.
Een eigentijds design van een houten kopstuk ontwerpen in combinatie met het metalen corpus is uit esthetisch en technisch oogpunt een uitdaging. Voor de fluitbouwer is de essentie ‘klank’, voor de vormgever is dat ‘esthetiek’. Om de combinatie van klank en esthetiek te verwezenlijken in het ontwerp heb ik de professionele hulp ingeroepen van Maarten Bernaerts.
Zijn invalshoek: “Een eigentijds design met respect voor een eeuwenlange traditie.”
“Het creëren van een nieuw houten kopstuk is een taak die je als ontwerper -vormgever niet bepaald een cadeau kan noemen: je gaat sleutelen aan de ontwikkelingen die de tand des tijd hebben doorstaan, om uiteindelijk te komen tot een nieuw geheel met een belangrijke meerwaarde. De klank is en blijft natuurlijk de essentie van het ontwerp, de rest is ondergeschikt. Anders gezegd: form follows function – een twintigste-eeuwse gedachte die zowat alle vormgevers van de vorige eeuw heeft geïnspireerd.”
Ontwikkelingsproces
Na meerdere evaluaties van nieuwe conceptontwerpen en prototypes kwamen langzaam maar zeker duidelijk enkele belangrijke en duidelijke parameters naar voren. Het overige beschouwt Maarten als de ultieme vrijheid, datgene waarmee hij het verschil zal kunnen maken. 'Daar begeeft een vormgever zich met één been in de toekomst en met het andere in het verleden.' Vormgeving is tenslotte nooit helemaal tijdloos en wordt dermate sterk beïnvloed door de tijdsgeest, wat in deze situatie maakt dat een radicale verandering in vormgeving moeilijk denkbaar is.
Maarten heeft zich laten inspireren door enerzijds de geschiedenis, anderzijds door een meer tijdloos gegeven: de natuur. 'De stereotype vorm van een metalen kopstuk kan je beschouwen als erfgoed uit de industriële revolutie, waar de rococo als vorm -element erg mooi paste in de opkomende Romantische tijdsgeest van de negentiende eeuw. Sindsdien is er wat betreft vormkenmerken weinig veranderd – uitgezonderd enkele minimale aanpassingen die voornamelijk invloed hebben op de klank: meer volume. Die romantische en op natuur geïnspireerde vorm heeft dominante stijlperiodes als art Nouveau, art Deco en moderne architectuur blijkbaar doorstaan.'
Het nieuwe ontwerp
Geen krachtige machine die romantisch geornamenteerd werd, wel een goed doordacht, organisch geïnspireerd geheel, dat op een elegante manier met moderne technieken is ontwikkeld.
|
|
|
